مشهد اردهال (4)

مشهد اردهال (4)

آداب قالی شویی

صبح جمعه مردان به خصوص جوانان محله فین کوچک (فین سلفی) که با خانواده های خود قبلا به مشهد اردهال آمده و در حجره امامزاده جا گرفته اند. با چماق و چوب دستی های تراشیده و مخصوص خود،‌ در حالی که برخی پیراهن سیاه پوشیده اند،‌ به کنار نهر آب فضای اتاق می روند و به خط می ایستند. در این هنگام مردم محله فین بزرگ ( فین علیا) که آنها هم با خانواده هایشان در صحن امامزاده ساکن شده اند، با چوب دستی های خود در حیاط صحن جمع می شوند و همه با هم به استقبال جوانان فین کوچک،‌ به شازده حسین می روند. در این زمان چند تن از بزرگان فینی به جمع آوری اعانه از مردان چوب به دست تور اصفهان مرداد 98 فینی می پردازند.

پس از جمع آوری اعانه، ‌فینی های چوب به دست دو محله در یک دسته بزرگ به سوی بقعه امامزاده سلطان علی راه می افتند. افراد درحالی که چماق و چوب دست های خود را در هوا و بالای سر خود تکان می دهند یا حسین یاحسین گویان به سمت امامزاده می روند. افراد فینی وارد صحن امامزاده می شوند و چوب ها را در هوا تکان می دهند. در این هنگام رئیس و نماینده سازمان اوقاف و چند تن از مقامات حکومتی و محلی به استقبال دسته می روند. خطیبی خطبه ای می خواند. پس از خطبه یکی از ریش سفیدان فینی اعانه ای را که از فینی ها جمع کرده است به عنوان هدیه و شیرینی به متولی یا سرپرست خادمان آستانه تور اصفهان شهریور 98 می دهد. و درخواست آوردن قالی مخصوص امامزاده را از آستانه مبارک حضرت سلطان علی می کند.

خادمان یک تخته قالی لوله شده را که رویش یک تکه پارچه سیاه کشیده اند از داخل حرم بیرون می آورند و به بزرگان فینی می دهند. جوانان فینی با دیدن قالی با شور و هیجان برای بدست آوردن قالی هجوم می آورند و آن را از بزرگان فینی می گیرند. جوانان قالی را از میان جمعیت می گذرانند. تشییع کننده گان قالی را به سرچشمه نهر شازده حسین و در میدان مقابل زیارتگاه می برند. آنها بردن قالی به سر آب را تمثیلی از کوشش هاجر به رساندن اسماعیل به چشمه آبی در صحرای خشک مکه می دانند. در کنار دسته مردی میانسال سوار بر اسب حرکت می کند. این مرد با خود یک جا نماز ترمه را که بر روی شانه راستش انداخته حمل می کند. این جا نماز را مظهری از جانماز حضرت امامزاده سلطان علی می دانند. بر سرچشمه قالی کشان قالی را در کنار نهر روی زمین می گدارند و دور آن حلقه می زنند. و چوب هایشان را پیاپی تکان می دهند.

برای شستن قالی یا غسل دادن قالی شهید، ‌چوب به دست های فین تور اصفهان سر چوب های خود را در آب چشمه فرو می کنند و بیرون می آورند و قطرات آب را روی قالی و مردمی که دور و برشان است می پاشند. به این ترتیب شهید راکه نمادی از شهید دشت اردهال است به صورت تمثیلی می شورند و غسل می دهند. پس از پایان آداب افراد دوباره قالی را به دوش می گذارند و سینه می زنند. در صحن سردار ،‌ فینی ها قالی را چند دور در حیاط صحن و در اطراف حوض می چرخانند و آن را با تشریفات و احترامی خاص به داخل حرم میبرند و به خان آستانه می دهند. مراسم در حدود ساعت یک بعد از ظهر در فضایی آکنده از غم و افسوس و چشم هایی اشک آلود به پایان می رسد. جمعه پس از جمعه قالی شویان به جمعه نشلگی ها و جمعه هفته قالی معروف است. در این جمعه مردم دهکده نشلگ به مشهد اردهال می آیند و مراسم هفته را مستقیما پای منبر او برگزار می کنند.